Als je al wat langer meedraait in de fascinerende wereld van whisky, dan weet je dat het rijpen van de drank de belangrijkste stap is. Zonder een goede rijping blijft het wat het is: alcohol met water. Niks meer en niks minder. Een goede rijping geeft de whisky niet alleen smaak en kleur, maar ook het karakter. Dat gezegd hebbende is het de vraag of whisky, net als wijn, nog beter wordt naar mate je het laat rijpen in de fles.
Goede whisky rijpt in het vat
Voor iedereen die graag de whisky nog even in de fles wil laten zitten in de hoop op een nog interessantere ervaring zal het een grote teleurstelling zijn. Nee, whisky wordt niet beter naar mate je het langer bewaard in de fles. Die fles kun je dus gewoon open trekken wanneer je er zin in hebt. Het idee dat whisky juist beter wordt in de fles is dus een groot misverstand. Natuurlijk zal een oude whisky in veel gevallen beter smaken dan een jonge variant, maar eenmaal gebotteld verandert er weinig aan de smaak.
Het verschil tussen whisky en wijn
De vergissing die vaak wordt gemaakt is dat men whisky benadert als een wijn. Beiden zijn alcoholische dranken, dus als wijn wel beter wordt door deze in de fles te laten rijpen, dan zal dat voor whisky ook wel op gaan. Helaas werkt het niet zo simpel. Dat wijn juist wel evolueert in de fles komt doordat er sprake is van tannines. De combinatie van sedimentatie en oxidatie zorgt voor een verdere rijping van de wijn, maar bij whisky gaat die vlieger dus niet op. Al was het alleen maar vanwege het ontbreken van tannines.
Ook whisky bevat tannines
Om toch even bij de wijn te blijven: de bitterheid van wijn wordt met name veroorzaakt door de hoeveelheid tannines. De eerste slok kan dan wat onwennig aanvoelen, maar naar mate je meer drinkt, wordt de wijn toegankelijker. Dat is zeker het geval bij de echt oude wijnen, daar is het gehalte aan tannines juist lager door de natuurlijke afbraak. Het kan dus de moeite waard zijn om een fles wijn uit Sud-Ouest niet direct aan te breken, maar nog enkele maanden te laten rijpen in de fles.
Denk nu niet dat whisky geen tannines bevat. Dat doet het juist wel, maar deze zijn dan vaak afkomstig van de vaten waarin de drank rijpt. De hoeveelheid is dan al een stuk minder in vergelijking met wijn. Dat is dan ook de reden waarom een whisky zelden ‘stroef’ is en juist een complex smaakpalet heeft.
Na het bottelen stopt de rijping
Nog een dingetje: whisky wordt pas gebotteld op het moment dat de Master Distiller van mening is dat de whisky niet veel beter zal worden. Vanaf het moment dat het goddelijke vocht wordt gebotteld, stopt het rijpingsproces. Dat betekent wel dat de whisky minder van kwaliteit wordt als je die na het aanbreken nog lang wenst te bewaren. De zuurstof in de lucht mist zijn uitwerking niet en al snel zul je merken dat de whisky niet meer zo goed smaakt als het eerste glaasje.
Kortom, koop je een bijzondere whisky, ga er dan niet van uit dat die jaren later nog beter zal smaken. Met een beetje geluk smaakt het hooguit prima, maar zeker niet beter dan op het moment van bottelen. Bij deze heb je dus het perfecte excuus om toch nog maar een glaasje extra te nemen, want laten staan tot het einde der tijden is in een woord nutteloos.