Als we allemaal één zekerheid in het leven hebben, dan is het wel dat we uiteindelijk een keer doodgaan. Het is onvermijdelijk, ooit komt dat moment. Omdat het leven best wel leuk is, willen niets liever dan het moment supreme uitstellen, dus doen we er alles aan om zolang mogelijk te leven. Een klein probleem komt dan om de hoek kijken. Het is de aloude vraag: ‘wat is het geheim van een lang leven?’. De wetenschap lijk ons nu een antwoord te geven.

Het geheim van een lang leven

De ene 100-jarige zweert bij zijn of haar dagelijkse borrel voor het slapen gaan, de ander houdt het bij het vroeg opstaan en voldoende lachen. Als we de wetenschap echter mogen geloven, dan is het veel simpeler: meer bewegen en minder denken. Simpel gezegd, experts vermoeden dat de hoeveelheid hersenactiviteit de levensduur beïnvloedt.

Minder denken als het ultieme recept voor een lang leven. Het zou zomaar kunnen als we de resultaten van een nieuwe studie van het Blavatnik Instituut van de Harvard Medical School serieus nemen. Het zou namelijk gaan om het niveau en het type hersenactiviteit. De onderzoekers ontdekten dat overmatige hersenactiviteit verband houdt met een kortere levensduur. Typisch ‘moderne’ gedragingen zoals multitasking en een overvloed aan moderne media kunnen de hersenen over-stimuleren. Een overwerkt brein kan dus zorgen voor een versnelling van het ouder worden. Daar staat tegenover dat juist een minder gejaagd leven (en dus minder hersenactiviteit) gekoppeld is aan een langer leven. Kortom, chill, relax en doe lekker niks bijzonders, dan leef je een stuk langer.

Overmatige hersenactiviteit verkort je leven

Natuurlijk is dit gemakkelijker gezegd dan gedaan. Overmatige hersenactiviteit is zonder twijfel gerelateerd aan het digitale tijdperk. Onthaasten is er niet meer bij, alles moet zo snel mogelijk gedaan worden en bij voorkeur tegelijkertijd. We leggen onszelf daardoor verplichtingen op en zijn constant op zoek naar stimulatie.  Dat is niet alleen van toepassing op jongeren, maar juist ook op de oudere generatie. Volgens een studie van het Pew Research Center maakt zo’n 72% van de volwassenen in de Verenigde Staten gebruik van een of meerdere social media kanalen. Zelfs onder 65-plussers is een duidelijke stijging te zien. Was het in 2011 nog ‘maar’ 12%, in 2018 gebruikt 37% van de 65-plussers social media als Facebook, Twitter of Instagram. Al die online activiteiten houden je in een constante staat van multitasking. Even uitrusten is er dus niet bij waardoor onze hersenen constant bezig zijn.

Meer chillen, dan leef je langer

De meest logische conclusie is dus dat de boog niet continu gespannen kan staan. Met andere woorden, het ontbreekt ons aan rust en dus is een echt lang leven slechts weinigen gegund. Dat is overigens geen loze constatering. De groep onderzoekers kwamen tot hun conclusie na het onderzoeken van  honderden gedoneerde gezonde hersenen van oudere volwassenen. Dit waren vooral de hersenen van mensen die stierven in de leeftijdscategorie van 60 tot  100 jaar, die bovendien ‘cognitief intact’ in orde waren. De conclusie werd verder nog onderschreven doordat men ook expliciet keek naar de hersenen van de alleroudsten: de mensen die een leeftijd van 85 jaar of ouder hadden bereikt. Zij hadden significant betere hersenen doordat zij in mindere mate waren bloot gesteld aan externe prikkels. De mate van hersenactiviteit is dus gerelateerd aan de kans op een lang leven.

Zorg voor evenwicht

Michael McConnell, neurowetenschapper bij het Lieber Institute for Mind Growth, verwoord het dan ook duidelijk.

“Beperking van de neurale activiteit is een absolute voorwaarde om gezond ouder worden. Het is misschien geen haalbare zaak om de hersenactiviteit gedurende je hele leven te beperken, maar streef naar evenwicht: houd het actief, maar neem de tijd om je geest vaker te ontspannen en te kalmeren.”